Nieuwe wet op toezicht en bestuur rechtspersonen (WBTR) voor verenigingen en stichtingen

Nieuwe wet op toezicht en bestuur rechtspersonen (WBTR) voor verenigingen en stichtingen

Verenigingen en stichtingen in Nederland moeten vanaf 1 juli 2021 voldoen aan de nieuwe wet WBTR, de Wet bestuur en toezicht rechtspersonen. Het is belangrijk hierop voorbereid te zijn. Het is wel wat werk om dit goed te doen. In de nieuwe wet zit een uitbreiding van de aansprakelijkheid van bestuursleden. De wet gaat echter vooral over de kwaliteit van besturen en raakt daarmee de volledige organisatie. We informeren onze lidorganisaties hieronder over deze nieuwe regeling.

25 mei 2021

Het ministerie van Justitie en Veiligheid wil een professionaliseringsslag bij verenigingen en stichtingen, omdat in het verleden zich incidenten hebben voorgedaan op het gebied van financiële problemen, zelfverrijking van bestuurders, fraude en diefstal. De reikwijdte van de wet is veel groter dan alleen het aanpassen van statuten. De wet stuurt op het vastleggen van basisregels voor bestuur en toezicht.

Hoofdelijke, persoonlijke aansprakelijkheid van bestuursleden

Een belangrijk onderdeel van de WBTR is de persoonlijke, hoofdelijke aansprakelijkheid van bestuursleden en toezichthouders. Voorheen was je ook al aansprakelijk, maar de wet is strenger geworden. Er vallen meer zaken onder die aansprakelijkheid. Als er wat misgaat binnen de vereniging, kun je persoonlijk aansprakelijk worden gesteld. Ook voor daden van medebestuursleden. Bij financiële transacties kan dat grote persoonlijke gevolgen hebben. Daarbij maakt het niet uit of je een betaalde bestuurder bent of een vrijwilliger.

WBTR-stappenplan

Het is voor verenigingen en stichtingen heel onprettig als niemand meer bestuurslid durft te worden of te blijven vanwege dit aspect van de wet. Angst is helemaal niet nodig. Het is niet zo ingewikkeld om problemen te voorkomen. Je moet als bestuur met elkaar afspreken hoe je binnen je vereniging of stichting besluiten neemt. Hoe je omgaat met zaken die financiële gevolgen hebben. Hoe besluitvorming is geregeld als het bestuur niet compleet is. Hoe je omgaat met tegenstrijdig belang. De wet heeft 10 onderdelen die aandacht nodig hebben.

Het WBTR-stappenplan helpt je daarbij. Daarin staat wat in bepaalde situaties wel en niet mag. Allemaal uitgelegd in begrijpelijke taal en met een uitlegvideo per onderdeel. Met behulp van het WBTR-stappenplan is het mogelijk in circa drie uur alle onderdelen van de nieuwe Wet bestuur en toezicht rechtspersonen – per 1 juli 2021 verplicht – te implementeren in de vereniging of stichting. Door de gekozen aanpak is het niet nodig duur juridisch advies in te winnen. Dat is mogelijk door de samenwerking van deskundigen in de wereld van verenigingen en stichtingen.

Het stappenplan voorziet in de invulling van de wettelijke plichten: binnen het bestuur bespreken van de bestuurlijke gang van zaken, het borgen van de financiën en het zekerstellen van het democratisch proces. Dit alles met als doel de kwaliteit van de processen binnen de vereniging/stichting te verbeteren en bestuursleden bewust te maken van de gewijzigde aansprakelijkheid. Zo kunnen bestuursleden aansprakelijk worden gesteld voor besluitvorming, ook als ze er zelf niet direct bij betrokken waren. Om risico’s te vermijden, is het gewenst procedures binnen de organisatie goed te bespreken, te omschrijven en vast te leggen. Dat alles vergt ongeveer drie tot vier uur, leert de ervaring. Als alle stappen zijn doorlopen, is een goede basis ontstaan waarmee op een later moment de statuten kunnen worden aangepast. Mochten er gaandeweg juridische vragen zijn, staan medewerkers van de juridische helpdesk klaar om die te beantwoorden. Voor deze dienstverlening worden geen extra kosten in rekening gebracht.

Een groot aantal koepelorganisaties en professionele verenigingen heeft samengewerkt om met name de kleinere verenigingen te helpen bij het voldoen aan de nieuwe Wet bestuur en toezicht rechtspersonen (WBTR). Er is een stappenplan ontwikkeld dat juridische kosten bespaart.

Meer info over het stappenplan

 

Handelwijze vastleggen

Vervolgens is het van belang de gemaakte afspraken vast te leggen: zo doen we dat binnen onze vereniging of stichting. Dat vastleggen doe je in het online werkboek in het WBTR-stappenplan. Voorbeeldteksten helpen je daarbij. Die opgeslagen informatie is handig als leden of anderen erom vragen. Ze stelt toekomstige bestuursleden ook gerust. Ze zien meteen: hier wordt goed omgegaan met aansprakelijkheid.

Webinars over verplichtingen door nieuwe wet

Wbtr.nl verzorgt gratis webinars over wat de WBTR betekent voor verenigingen en stichtingen en hoe ze gebruik kunnen maken van het stappenplan. Hierin werkt een groot aantal koepelorganisaties en verenigingen samen. Door krachten te bundelen, kunnen kleine verenigingen en stichtingen profiteren van de kennis bij andere. In een uur krijgen deelnemers inzicht in de gevolgen van de nieuwe wet.

Deelnemen aan een webinar?

Korting bij gebruik WBTR-stappenplan

Om het verenigingen en stichtingen gemakkelijk te maken om aan de wet te voldoen, heeft een aantal verenigingen samengewerkt. Wij hebben ons als partner aangesloten bij dat collectief zodat jullie ook gebruik kunnen maken van dat voorwerk en een korting van 50% kunnen krijgen. Je gebruikt daarvoor de kortingscode NatuurenMilieuWBTR. Alles informatie hierover is te vinden op de WBTR-partnerpagina.

Het stappenplan leidt bestuursleden op begrijpelijke wijze langs alle verplichtingen van de nieuwe wet. In de online-omgeving kunnen alle regels en afspraken binnen de vereniging of stichting worden vastgelegd in online werkboeken. Voorbeeldteksten helpen daarbij. Op deze manier kom je tegemoet aan de eisen van de wet om invulling te geven aan het goed besturen van de organisatie. De kosten voor het totale programma, met inbegrip van werkboeken en een helpdesk voor juridische vragen, zijn beperkt. Een korting maakt het gebruik extra aantrekkelijk. Het WBTR-programma maakt duur juridisch advies onnodig. Door de WBTR zullen waarschijnlijk ook de verenigingsstatuten moeten worden aangepast. De gegevens in de werkboeken maken het voor de notaris eenvoudiger statuten op te stellen of te controleren. Dat zal ook schelen in de kosten.

WBTR.nl biedt verenigingen en stichtingen de helpende hand als zij wél aan alle eisen van de nieuwe wet WBTR willen voldoen, maar daar niet veel tijd, energie en geld aan willen besteden. Tijdens zogeheten invulsessies krijgen ze hulp bij het doorlopen van het speciaal ontwikkelde stappenplan. Deskundigen nemen de deelnemers aan de hand langs alle verplichtingen die voortvloeien uit de wet. Alle 10 stappen komen aan bod. Tijdens de invulsessie kan het meeste werk worden gedaan, zoals invullen van het werkboek. Na afloop kan het geheel dan worden besproken in de eerstvolgende bestuursbijeenkomst. De invulsessies vinden ‘coronaproof’ plaats via Zoom. Per keer kunnen tien verenigingen deelnemen, zodat er voor iedereen voldoende aandacht is en mogelijkheden tot vragenstellen. De invulsessies zijn bedoeld voor bestuursleden of medewerkers die hun vereniging voor 1 juli 2021 willen laten voldoen aan de nieuwe wettelijke verplichtingen.

Meer info over of deelnemen aan een invulsessie?

Tags: