Tegelijkertijd is het bekend worden van de extreem hoge PFAS-waarden in de Westerschelde een wake-up call van het feit dat nog steeds met natuurlijke systemen heel onzorgvuldig wordt omgegaan. Een verantwoordelijkheid die ligt bij de vervuilers, maar ook bij de overheid die toezicht moet houden op handhaving en uitvoering.
Een jaar verder
In 2021 werd bekend dat er hele hoge concentraties PFAS in de Westerschelde aanwezig zijn. ZMf heeft vanaf toen al aangegeven dat er snel goed onderzoek moest komen naar de bronnen en verspreiding van PFAS, zodat actie kan worden ondernomen om de lozingen te stoppen. We kaartten de urgentie destijds aan bij onder andere de Nederlandse overheid, de Schelderaad en middels een bezwaarschrift, dat we samen met Belgische natuurorganisaties opstelden, aan de Vlaamse overheid.
Bekijk de video >>>
ZMf vindt dat stoffen als PFAS niet in de Westerschelde horen, voor de volksgezondheid en het ecologisch functioneren van het systeem. Inmiddels zijn we een jaar verder en hoewel het proces van het stoppen van lozingen wat ons betreft veel te laat opgepakt is en nog altijd niet snel genoeg gaat, is sindsdien wel meer duidelijk geworden over wat de belangrijkste bronnen van PFAS zijn en wordt gewerkt aan het verminderen van PFAS-lozingen. Er wordt nu een grootschalige inventarisatie gemaakt van alle verleende vergunningen aan bedrijven om een beter beeld te krijgen van de oorsprong van de lozingen. Daarnaast publiceert het RIVM deze week haar eindrapport over PFAS-concentraties in onder andere slib, zand en lamsoor. Dit in navolging van eerdere gepubliceerde cijfers over concentraties in vis, schelp- en schaaldieren. En er zullen nog meer onderzoeken volgen die nu worden voorbereid, waarvan de resultaten gebruikt kunnen worden om de PFAS-lozingen verder aan te pakken.
5 voor 12 voor de natuur
De Zuidwestelijke delta is het enige nog functionerende estuarium (rivier die onder invloed staat van de zee en eb en vloed kent) in Nederland, en een van de weinige in Europa! Ze vormt een cruciaal broed en foerageergebied voor veel soorten vogels op hun trekvlucht. Maar voor de natuur in de Zuidwestelijke delta is het 5 voor 12. In de Systeemanalyse natuur Schelde-estuarium in het kader van het langetermijnperspectief op natuur in de Westerschelde zien we dat veel van de populaties van voor de delta kenmerkende vogelsoorten al jaren hard achteruitgaan en inmiddels zo bedreigd zijn dat ze in de populatielijst rood kleuren (zie pagina 44 van het rapport). Juist het gebied van de Hedwigepolder wordt een belangrijk intergetijdegebied waar de bedreigde soorten goed kunnen leven. Als we nóg langer wachten met het broodnodige natuurherstel zal dit negatieve gevolgen hebben voor de populaties van deze vogelsoorten.
Nu échte oplossingen, en heel snel!
Natuurherstelprojecten mogen van het langzame acteren van de overheid en het uitblijven van doortastend beleid geen slachtoffer worden. Ook natuurherstel is van groot belang voor de kwaliteit van de leefomgeving en het functioneren van het ecologisch systeem. ZMf roept de rijksoverheid dan ook op om nu écht heel snel en in samenwerking met België tot echte oplossingen te komen, zodat de natuur niet (weer) het kind van de rekening wordt.
Tags:
