Echt groene energietransitie

Echt groene energietransitie

In Zeeland staan we voor grote uitdagingen in de energietransitie. De uitbreiding van het elektriciteitsnet, hoogspanningsmasten en –stations en infrastructuur voor waterstof leggen een ongekende druk op de natuur en op ons landschap. Met (onnodige) kerncentrales zal dit nog intensiever en grootschaliger worden. De ruimteclaim is nog onduidelijk, schattingen variëren tussen de 239 en 706 hectare. Als ZMf maken we ons zorgen over de impact van dit ruimtebeslag op de natuur, het landschap en de leefomgeving van de Zeeuwen. Want onze provincie is geen leeg canvas. De oplossing is een écht groene energietransitie.

Natuurinclusieve energietransitie 


De energietransitie is belangrijk, maar we kampen ook met een biodiversiteitscrisis. ZMf roept op: investeer niet alleen in economie, techniek en infrastructuur, maar ook in ons landschap en in de natuur. Want die vormen de basis van een brede Zeeuwse welvaart. Kies voor een natuurinclusieve energietransitie, waarin de natuur in alle sociale, economische en ruimtelijke keuzes integraal wordt meegenomen. Zodat energieprojecten niet alleen bijdragen aan de klimaatdoelen, maar ook de biodiversiteit en het landschap versterken. Natuurherstel en nieuwe natuur horen daarbij. Kijk per locatie hoe je een plus op de natuur kunt realiseren. Een gebiedsbiografie geeft waardevolle inzichten voor een goede landschappelijke inpassing van de plannen. Er zijn geen pasklare antwoorden in deze complexe kwestie, maar we zien wel veel kansen om het écht groen aan te pakken. Daarbij roepen we de industrie op om hun verantwoordelijkheid te nemen voor de totaliteit aan ingrepen en de impact op het landschap en de natuur.

Zon, wind, multifunctioneel

De aanleg van zon- en windparken is goed op gang in Zeeland, maar de kansen voor multifunctioneel gebruik, zoals natuurintegratie, worden nog onvoldoende benut. Ontwikkelaars moeten een grote COreductie realiseren voor de laagst mogelijke kosten, waardoor investeringen in natuur en landschap te weinig worden meegenomen. ZMf hamert erop om naar het grote geheel te blijven kijken en de Zeeuwse troeven te bewaken: rust, ruimte en gezonde natuur. Door samen te werken met vele partners, zoals beheerders, lokale gemeenschappen en natuurorganisaties, realiseer je een aanpak die zowel ecologisch als maatschappelijk waardevol is. Multifunctioneel kansen benutten is de grote uitdaging. En goed monitoren wat de impact is op flora en fauna, zodat je het beheer kunt bijsturen.

Aardgasvrij wonen en werken

Nederland wil in 2050 aardgasvrij zijn. Want aardgas is een fossiele brandstof, een eindige energiebron die zorgt voor CO₂ uitstoot. Het boren naar gas heeft voor onherstelbare schade gezorgd in Groningen. In 2030 wil de Nederlandse overheid het doel halen om 1,5 miljoen woningen en andere gebouwen te verduurzamen en van het aardgasnetwerk los te koppelen. Gemeenten hebben hierin een belangrijke rol. Goed isoleren en zuinige installaties zijn de eerste stappen in aardgasvrij wonen en werken. In de Regionale Energiestrategie, de RES, staat hoe de Zeeuwse overheden dit willen doen. ZMf is hierbij betrokken als adviserende partner.

Besparen, bewustwording, participatie

De zuinigste en groenste vorm van energie is besparing op energie. Dat past bij het ‘zuunige’ van Zeeland: zuinig op ons landschap, op grondstoffen en hulpbronnen. Innovaties volgen elkaar in een hoog tempo op, bedrijven delen slimme oplossingen met elkaar via diverse netwerken. ZMf is bij vele betrokken. Burgers en grassroots bewegingen kunnen de nieuwe Omgevingswet benutten om invloed uit te oefenen op onze leefomgeving. Daarmee is meer ruimte gekomen voor lokale, duurzame initiatieven, zoals deelprojecten en coöperaties. ZMf helpt met inzicht en verbinding.

ZMf roept bestuurders en beslissers op: 

  • Werk vanuit het voorzorgsprincipe: vermijd locaties met te grote ecologische risico’s en/of onzekerheden.
  • Betrek natuurorganisaties en lokale gebiedskennis bij de planvorming, vanaf het prille begin. Een gebied- en landschapsbiografie zou steeds de start moeten zijn.  
  • Denk aan populatieversterkende maatregelen en verbetering van de water- en bodemkwaliteit. 
  • Zorg voor monitoring van de effecten op flora en fauna en adaptief beheer, waarbij je kunt bijsturen op specifieke doelen. 

Waterstof

Er is nog veel onduidelijkheid over de inzet van waterstof in Zeeland. North Sea Port wil meerdere waterstofterminals realiseren. Smart Delta Resources is een samenwerking tussen de industrie, de overheid, netbeheerders en kennisinstellingen, die zich richten op duurzame ontwikkelingen. Er moeten nog basisketens gerealiseerd worden voor productie, opslag, transport en gebruik. ZMf ziet zon- en windenergie als belangrijke sleutels om stappen te kunnen zetten met groene waterstof. We maken ons zorgen over het transport van ammoniak door de provincie.

Kernenergie

ZMf ziet kernenergie niet als een duurzame oplossing en is tegen de plannen om twee (of meer) kerncentrales erbij te bouwen in Zeeland. Er kleven te veel nadelen aan kernenergie. Het bouwen van nieuwe centrales geeft tien tot vijftien jaar zware overlast, voor veel te dure stroom. Hiervoor is geen stikstofruimte en in het geval van Borssele en de Sloegrens ook geen fysieke ruimte. Windenergie op land en offshore windenergie zijn nu al goedkoper dan fossiele energie. Kerncentrales produceren alleen elektriciteit en bieden geen oplossingen voor bijvoorbeeld de transportsector en de zware industrie. De leefbaarheid en de natuur van Zeeland komen zo zwaar in het geding bij twee of meer nieuwe kerncentrales, dat de ‘lusten’ het nooit kunnen opwegen tegen de lasten.

Tags:
Profiel Melissa Ernst

Melissa Ernst

Projectleider Energietransitie, Biodiversiteit, Landbouw