Persoonlijk bezoek aan de Oosterschelde
In juli 2023 klonk vanuit Zeeland een gezamenlijke noodkreet richting staatsecretaris Heijnen: ‘Grijp direct in en stop met staalslakken!’. Op maandag 4 maart ontvangen de bezorgde partijen de staatssecretaris in het Watersnoodmuseum in Ouwerkerk. Daarmee geeft Heijnen gehoor aan de uitnodiging van ZMf om een persoonlijk bezoek te brengen aan de Oosterschelde en met eigen ogen te zien waarom het belangrijk is om het inzetten van staalslakken te stoppen. Tijdens deze gelegenheid zullen onder andere ook Provincie Zeeland, Waterschap Scheldestromen en Rijkswaterstaat Zee en Delta aanwezig zijn.
Staalslakken kunnen gevaarlijk zijn
Staalslakken zijn een bijproduct van de staalproductie. Ze worden in Zeeland al jaren op grote schaal gebruikt voor het versterken van dijken. Dat lijkt misschien een slimme technische toepassing, maar is het ook veilig? Want uit een rapport van Inspectie Leefomgeving en Transport zou je kunnen concluderen dat er schadelijke stoffen kunnen vrijkomen van staalslakken. Die komen in het water van de Oosterschelde en Westerschelde terecht. Van de waterkwaliteit hangt veel af, de natuur in en rond het water, maar ook onze eigen volksgezondheid. Reden dus tot zorg! Vooral omdat het om zulke enorme hoeveelheden materiaal gaat en de precieze gevolgen daarvan, ook op lange termijn, nog onbekend zijn. Hier komt bij dat staalslakken onder water de neiging hebben samen te klonteren. Dit verandert de bodem onder water als het ware in een ondoordringbare roestplaat waar onderwaterleven niet of nauwelijks kan leven. Ecologisch is dat een ramp, zeker voor de Zeeuwse Deltawateren, die ook Natura 2000-gebied zijn.
Expertsessie
Tijdens een eerdere expertsessie over staalslakken, georganiseerd vanuit Rijkswaterstaat, ging het vooral over het delen van technische kennis van het gebruik van staalslakken en het juridische kader waarbinnen dat gebeurt. ZMf was er ook en vond het opvallend dat er over de effecten van staalslakken op de omgeving nog veel onduidelijk is. Wat gebeurt er met de waterkwaliteit door uitspoeling van stoffen uit staalslakken? Waar komen ze door stroming helemaal terecht? Zolang dat soort informatie onduidelijk is, lijkt het niet verstandig om ze op grote schaal te blijven gebruiken.
Op de rem
Alle organisaties die de alarmbel luiden hopen dat Heijnen na haar bezoek inziet dat het op grote schaal storten van staalslakken in de Deltawateren onverstandig is. Ze verwachten daarin een grote stap van haar, namelijk een totale stop op het gebruik ervan, per direct. Daar zullen ook economische belangen voor moeten wijken. Maar klakkeloos doorgaan met storten van materiaal dat grote schade veroorzaakt is wat hen betreft geen optie. ‘Als we natuur belangrijk vinden dan moeten we als samenleving ook onze verantwoordelijkheid nemen om er goed voor te zorgen’, vindt Eric Mahieu van ZMf. ‘Verdunning betekent niet dat stoffen verdwijnen. We lopen het risico later de rekening gepresenteerd te krijgen. We weten nu niet wat de effecten op korte en lange termijn zijn en hoe we onze Natura 2000- gebieden vervuilen. Tot die tijd op de rem!’
Fot: Ron Offermans
Tags:
