Twaalf jongeren presenteren hun droombeelden voor Zeeland in 2050

20 november 2023

“Ben ik te laat? Ben ik nog op tijd? Zijn wij nog op tijd voor de rechten van toekomstige generaties?” zo luidt projectleider Ran Kok, de foyer van de Zeeuwse Bibliotheek binnen fietsend, het symposium ‘De stem van de toekomst’. De bezoekers laten zich met die woorden de zaal in leiden. Daar wacht Marcos Valster da Costa Ferreira hen op, om de bijeenkomst muzikaal in te leiden.

Het toekomstpanel

Tijdens het symposium staat de stem van de toekomst centraal. Maar wat is dat eigenlijk, “de stem van de toekomst”? Waarom is het belangrijk om daarnaar te luisteren en hoe nemen we die stem mee in de keuzes over morgen? Deze vragen kwamen aan bod tijdens het panel met experts over toekomstdenken.

In het panel ging dagvoorzitter Denise de Leeuw in gesprek met drie experts op het gebied van toekomstdenken: Miranda Willems van het Lab Toekomstige Generaties, Matthijs Lansu van de Jonge Klimaatbeweging en Thom van Riet van de Grootouders voor het Klimaat Zeeland.

Vertegenwoordigers van de toekomst

Alle drie zijn doordrongen van het besef dat de keuzes van vandaag bepalen in welke wereld jonge en toekomstige generaties opgroeien. Daarom komen ze ieder op hun eigen wijze op voor de rechten van de bewoners van de toekomst:

Miranda door het bedenken en implementeren van methodes om toekomstige generaties mee te nemen in de besluitvorming. Tijdens het panel liet ze het publiek kennismaken met een bewoner uit 2050;

Matthijs door als jongere zijn leeftijdsgenoten en toekomstige generaties te vertegenwoordigen in het klimaatdebat. Hij vertelde hoe de Jonge Klimaatbeweging zich inzet voor de generatietoets en waarom toekomstdenken belangrijk is bij besluiten over volkshuisvesting;

En Thom door zich als grootouder in te zetten voor een leefbare toekomst voor zijn kleinkinderen. In het gesprek uitte hij zijn zorgen voor de toekomst en de lessen die hij uit het verleden meeneemt in zijn actievoeren.

Toekomstige generaties zijn er nog niet om voor zichzelf op te komen. Daarom besluit het toekomstpanel met een oproep aan het publiek: wees een vertegenwoordiger van de toekomstige generaties.

De tekst gaat verder onder de video.

Droombeelden voor Zeeland in 2050

Na een korte pauze kan het publiek luisteren naar verhalen uit de toekomst: het is tijd voor de droombeelden van de jongeren van Challenge 2050. Zij zijn het afgelopen half jaar in vier groepen aan de slag gegaan met de mooist mogelijke toekomst voor Zeeland in 2050. Dat betekende: inspiratiesessies bijwonen, in gesprek gaan met experts en op onderzoek uit!

Participatie in het Zeeland van 2050

Sal van den Berg, Ay Ling Thung, Teshuwah Rijkers en Imme Zander mochten het spits afbijten. In een bevlogen verhaal vertelden zij hoe in 2050 participatie onderdeel is van alle delen van de samenleving. In hun droombeeld wordt volop grensoverschrijdend samengewerkt: buren die het misschien niet altijd met elkaar eens zijn delen een auto, en mensen en organisaties met verschillende werkzaamheden en doelen komen samen in een gedeelde werkplek. Zo ontstaan er levendige en bruisende centra waar de maatschappij samenkomt.

O, en misschien nog wel het beste van allemaal: het is ons in 2050 samen gelukt om voor iedereen een zeker bestaan te creëren. De afschaffing van de armoede wordt nog jaarlijks gevierd. Ook werken we maar vier dagen in de week. Op de vijfde dag, de ‘streefdag’, doen we volop klussen voor de gemeenschap, onze eigen ontwikkeling en onze naasten. Zo gaan we aan de slag in een gemeenschappelijke moestuin, nemen we deel in een burgerberaad over een onderwerp dat speelt, of doen we boodschappen voor onze oudere buurvrouw.

In het boek ‘het participatie pleidooi’ schetsen de jongeren de vijf stappen op weg naar een participatieve samenleving.

De Zeeuwse economie in 2050

Reinier van der Ploeg, Jacky Harthoorn, Roy Zeilstra en Leonard de Leeuw hebben zich vastgebeten in de economie van Zeeland in 2050. Ze zijn hun zoektocht begonnen bij ‘degrowth’, het idee dat sectoren van de economie moeten krimpen voor een toekomstbestendige wereld. 

Aan dat concept hebben ze hun eigen draai gegeven. In hun toekomstbeeld staat niet het krimpen van de economie centraal, maar een economie gebaseerd op ‘goede groei’: voor ons en de planeet. Wat de jongeren betreft staat de Zeeuwse economie van 2050 in het teken van samenwerking, rechtvaardigheid en gemeenschap: voor een brood ga je naar de lokale bakker, je kijkt naar elkaar om en bedrijven nemen de verantwoordelijkheid voor hun werknemers en hun omgeving. Oftewel: in hun “samenwerkingseconomie” staat niet groei, maar welzijn voor iedereen centraal. 

Ons eten in 2050

Jessie Bertolai heeft zich gebogen over de ideale toekomst van ons eten. Hij neemt het publiek mee in zijn toekomstbeeld: “Vooruit naar vroeger”. In zijn mooist mogelijke toekomst is ons eten community-based, lokaal geproduceerd en seizoensgebonden.  

Maar hoe komen we daar? Volgens Jessie begint alles bij kennis: dat is essentieel voor het behoud van onze planeet. Kennis over hoe je voedsel geproduceerd wordt en waar het vandaan komt, kennis over hoe je eten kunt bereiden en bewaren om verspilling en het gebruik van verpakkingen tegen te gaan, en kennis over hoe je eten met meer voedingswaarde en minder afval kunt bereiden. Want wist je dat 1/3 van het voedsel ergens in de keten verloren gaat? 

Met zijn serious game voor kinderen, ‘de voedselketen’, wil Jessie de kennis over ons voedsel vergroten. En dat is nog maar het begin! 

Het verhaal van water in 2050

Matthijs Verdaasdonk, Arie Storm en Jan Flechner presenteerden hun visies voor het grote vraagstuk: water. Samen hebben zij deze opgedeeld in drie deelvraagstukken: zoetwateropgave, waterkwaliteit en zeespiegelstijging. Ze begonnen hun presentatie door meteen eerlijk te zeggen hoe complex het was om de toekomst van het water voor Zeeland te verkennen. In hun onderzoek kwamen ze altijd weer de emoties en pijn uit het verleden tegen, waardoor dromen niet altijd even makkelijk was.  

En toch hebben ze gedroomd! Ze vertellen het verhaal van een Zeeuwse inwoner in het jaar 2050. Door zijn ogen lieten ze het publiek beleven hoe de provincie eruit kan zien als onze relatie met het water veranderd. Ze vertellen over het leven in een ‘dynamische delta’. Getijde gebieden, een landschap vol leven, drijvende huizen, nieuwe kansen en verbinding met de zee: “De zee beweegt en wij bewegen mee.” 

Trek aan de bel voor toekomstige generaties

De jongeren krijgen allemaal terecht een lang applaus. Uit het publiek komen ook veel vragen en ideeën: zowel tijdens de Q&A’s na de presentaties als op de informatiemarkt. Ook gedeputeerde Jo-Annes de Bat was onder de indruk. Voor alle groepen heeft hij een vraag of actie waar ze wat hem betreft mee aan de slag kunnen. 

Als symbool van de dag krijgt de gedeputeerde de fietsbel mee waar het evenement mee was ingeluid. Met als oproep: “Luidt de bel voor toekomstige generaties!”. Nu kan hij tijdens de vele vergaderingen die hij bijwoont letterlijk aan de bel trekken voor de rechten van toekomstige generaties. 

Iedereen kan toekomstige generaties vertegenwoordigen in het hier en nu. Door ze mee te nemen in de keuzes die jij vandaag maakt, ongeacht wie je bent of wat je doet.   

Geef jij de toekomst een stem? 

Challenge 2050 is mogelijk gemaakt door Dorpen voor Morgen en powered by ZMf.