’Wees welkom bij onze generatie’. #Typhoon
Dit jaar luisteren we naar de stemmen die niet gehoord worden. Denk daarbij aan de stem van mensen die in de toekomst leven, denk ook aan de stem van de natuur, en de stem van mensen die veraf leven. Maar ook aan de stem van de niet stemmer, de mensen die zich ‘gepakt voelen’ door de overheid of bang zijn dat van alles afgepakt wordt.
Het evenement was mooi opgezet. Ieder kreeg een fiets, je kwam met elkaar aan en kreeg de gelegenheid en begeleiding om even te ‘landen’ op het eiland. Daar waar geen stoplichten zijn, geen snelwegen, geen bruggen en wel heel veel wind. Al het eten was vegetarisch en lokaal en we hanteerden de Chatham House Rule, een basisprincipe dat de vertrouwelijkheid van de bron van de verkregen informatie tijdens een bijeenkomst regelt. Een veilige bedding voor goede gesprekken wat mij betreft.
We werden opgewarmd door bijzondere sprekers. Zo werden we mentaal geprikkeld en uitgedaagd door visonairs, activisten, schrijvers en kunstenaars. Woordtovenaar Typhoon riep ons op om ‘moedig in ons ongemak’ te zijn. En dat heb ik geweten.
Ongemak voelde ik. Al vanaf het moment dat ik op de boot stapte naar het eiland. Ik werd gemaild over een voorstel voor een statement, die we namens veel natuur- en milieuorganisaties, waaronder ook wij als Natuur en Milieu Federaties, richting de organisatie van Springtij wilden sturen. Over sponsoring van het evenement door belangenverenigingen van gas-, olie- en andere fossiele brandstoffen. Onze zorg was greenwashing en ‘zendtijd kopen’. Dat kan natuurlijk niet. Erg goed dat we daar kritisch op blijven. Maar de tekst van onze verklaring was in eerste instantie zo opgesteld dat het leek of die belangenverenigingen überhaupt niet welkom waren op Springtij. Onze toon in die brief was dreigend van aard. Ik las hem en ik werd boos. Verdrietig zelfs.
Zoals je zult begrijpen ben ik ‘van de groene kant’. Ik wil van fossiel af, ben volledig tegen gaswinning in de Wadden (om even in die regio te blijven), ben erg doordrongen van de klimaatontwrichting en de rol van ons mensen daarin. CO₂ moet gereduceerd en ik vind dat het bedrijfsleven haar verantwoordelijkheid moet nemen. We moeten simpelweg KAPPEN met vervuilen. En breek me de bek niet open over PFAS. Dit onderstreept dat we werk te doen hadden op Springtij.
Maar ik was er NIET om te polariseren. Of om te criminaliseren. Of om te roepen: ’Ik ben beter dan jij, dus jij bent niet welkom!’’ Ik vond onze toon dus pijnlijk. Gefrustreerd en met een diepe zucht besloot ik de woorden van Typhoon ter harte te nemen en bleef moedig in mijn ongemak. En velen met mij. Zo kwamen ongemakkelijke gesprekken op gang.
Ik leerde over Brede Welvaart en over Ecocide, nam deel aan de sessie Einde aan polderen met water en koos expliciet voor het thema Industrie. Eerst de bijeenkomst Industrie & Samenleving, een verstandshuwelijk. En daarna de daaropvolgende en verdiepende sessie Relatietherapie met Industrie. Mensen van Nederlands grootste industrie gingen in gesprek met mensen uit de milieubeweging en vakbonden. Dat was vrij dynamisch. Soms verwijtend, fel, aanvallend of erg verdedigend. Maar uiteindelijk ook kwetsbaar. Mensen durfden fouten toe te geven en opnieuw commitment aan te gaan. Deze sessies gingen voornamelijk over CO₂, uitstoot, opslag, waterstof en aandeelhouders. Ook ging het over de maatschappelijke kosten in relatie tot de maatschappelijke opbrengst. Zeer boeiend en ook onrustig. Ik voelde de hele tijd spanning. Want ik ben doordrongen van de urgentie, gepassioneerd, gedreven en soms ook ongeduldig. Dat zit zelfs in mijn lijf. Iemand zei: ’We kruipen naar een goede toekomst, maar we zouden moeten sprinten’. Hear Hear!